Thời gian gần đây, du lịch cộng đồng được xem là một loại hình du lịch bền vững giúp xóa đói giảm nghèo trong môi trường cộng đồng đồng thời nó thu hút sự tham gia của khá nhiều du khách bởi mô hình này khá lành mạnh, gìn giữ được nét văn hóa riêng của mỗi đồng bào, dân tộc. Từ mô hình này, Đắk Lắk mạnh dạn phát triển mô hình du lịch cộng đồng.

Đắk Lắk là một trong năm tỉnh Tây Nguyên, phía Bắc tiếp giáp với tỉnh Gia Lai, phía Nam tiếp giáp với tỉnh Lâm Đồng; phía Đông giáp với hai tỉnh Khánh Hòa và Phú Yên, phía Tây giáp tỉnh Đắk Nông và 73 km biên giới với Campuchia. Diện tích tự nhiên 13.125,4 km², với dân số trên 1,8 triệu người, gồm 47 dân tộc anh em cùng sinh sống. Nằm trong “Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên” đã được UNESCO công nhận là kiệt tác truyền khẩu phi vật thể nhân loại, tài nguyên du lịch nhân văn của tỉnh có giá trị cao gắn liền với sự đa dạng của sắc tộc với những giá trị độc đáo về kiến trúc, mỹ thuật, âm nhạc, văn hóa, lễ hội… thể hiện đời sống, sinh hoạt văn hóa và phong tục tập quán của các cộng đồng dân cư bản địa, đặc biệt là kiến trúc truyền thống nhà sàn dài của đồng bào dân tộc Ê đê, M'nông... tạo nên những điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch cộng đồng.

Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Đắk Lắk đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 cũng đưa ra định hướng về sản phẩm du lịch của tỉnh, đến năm 2020 sẽ tập trung xây dựng mô hình du lịch cộng đồng gắn với việc bảo tồn và phát triển các buôn đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.

Thực tế, thời gian qua, một số địa phương, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã tổ chức mô hình du lịch cộng đồng tại các buôn như buôn Jun, buôn Ako Dhong,… tuy nhiên, kết quả đạt được chưa cao vì sự phối hợp và quy trình thực hiện chưa tốt giữa các bên liên quan trong việc tham gia phát triển du lịch gắn với văn hóa cộng đồng tại các buôn đồng bào truyền thống.

Vì thế để du lịch tỉnh Đắk Lắk tạo được sản phẩm du lịch cộng đồng đặc trưng và tạo điểm nhấn để đẩy mạnh phát triển du lịch trong thời gian tới, một số nội dung được đề ra như sau:

Thứ nhất, xây dựng Đề án phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk để làm cơ sở đầu tư và kêu gọi đầu tư thực hiện Đề án.

Thứ hai, xần có sự quan tâm, chỉ đạo và hỗ trợ nguồn lực của UBND tỉnh, sự phối hợp đồng bộ giữa các Sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh và chính quyền địa phương; sự hưởng ứng tích cực của tổ chức, doanh nghiệp du lịch, đơn vị lữ hành và cộng đồng dân cư vào việc xây dựng mô hình du lịch cộng đồng này.

Thứ ba, đầu tư phát triển mô hình du lịch cộng đồng phải chú ý giữ gìn, tôn tạo những giá trị văn hóa, lịch sử bản địa; ổn định cuộc sống của người dân trong vùng dự án; đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội; đảm bảo vệ sinh môi trường; đặc biệt cộng đồng cư dân nơi du lịch phát triển phải được hưởng lợi từ việc phát triển du lịch cộng đồng.

Thứ tư, xây dựng sản phẩm du lịch cộng đồng phải đáp ứng được nhu cầu chủ yếu của khách du lịch như: Khách du lịch phải được gặp gỡ, giao lưu với cộng đồng cư dân địa phương, hộ làm nương rẫy, đánh bắt cá, làm nghề truyền thống và các hoạt động thường ngày; được trải nghiệm cuộc sống của người nông dân dưới hình thức tham gia vào một số công đoạn sản xuất/canh tác nông nghiệp; thăm quan phong cảnh, con người, văn hóa và lối sống của người dân tại các buôn lựa chọn; Phải thu hút được các doanh nghiệp đầu tư: dịch vụ hướng dẫn tham quan, thuyết minh; dịch vụ hướng dẫn trải nghiệm; dịch vụ ẩm thực, cung cấp dịch vụ ăn uống; dịch vụ lưu trú, nhất là lưu trú tại nhà dân (homestay)…

Để phát triển hơn nữa mô hình Du lịch Cộng đồng đem lại nhiều tín hiệu khả quan hơn nữa, hi vọng Đắk Lắk sẽ giải quyết tốt các vấn đề nêu trên, đồng thời phát triển lồng ghép nhiều trò chơi dân gian bổ ích, các sản phẩm du lịch cần phong phú, đa dạng hơn nữa… như vậy mới thu hút được lượng khách tới tham quan du lịch.